Vele beveiligers halen hun pensioen niet. De meesten omdat ze uitvallen wegens ziekte, maar te veel omdat ze uitvallen wegens sterfte. De mensen die onze veiligheid moeten waarborgen, zetten hun eigen gezondheid (en leven) op het spel. En dat komt niet enkel door de aard van hun job, maar ook door de manier waarop het is georganiseerd. Daarom streden en verkregen de veiligheidsagenten een vermindering van hun arbeidsduur met twee uur per week.
Dat het werk in de beveiliging niet van de poes is, dat hoeft amper betoog: lange uren waar vaak niets gebeurt, ’s nachts en in het weekend, een grote verantwoordelijkheid en veel risico op fysieke en verbale agressie. Niet verwonderlijk dat het ziekteverzuim in deze sector structureel hoog ligt. Maar ook de doodeenvoudige sterfte.
15 minuten staken, 5 maal per dag
De kruik gaat te water tot hij breekt, en de kruik brak voor het Nederlandse securitypersoneel in 2018, met massale stiptheidsacties tot gevolg. In de universiteiten, het geldtransport, de gesloten centra en op de Maasvlakte: overal kwam het veiligheidspersoneel in actie. De luchthaven van Schiphol was het centrum van syndicale activiteit met korte stakingen van 15 minuten, vijf keer per dag. In totaal voor meer dan 6.500 uren. Op 4 september 2018 werd er, tegen de verwachtingen van de werkgevers in, met succes een nationale stakingsdag georganiseerd. Dat kan tellen.
En ook de werkgevers kunnen tellen. De luchthaven probeerde de acties illegaal te laten verklaren door de rechter, maar dankzij de goede organisatie en constante monitoring (en foto’s elke minuut), kon bewezen worden dat veiligheid nooit een probleem was. Uiteindelijk zijn de werkgevers de bonden tegemoetgekomen met een ongezien akkoord. De wekelijkse arbeidsduur daalt stap voor stap van 38 naar 36 uur. Twee uur minder werken, met behoud van loon. Meer zelfs, parallel werd een loonsverhoging voorzien van enkele procenten per jaar. Voor de meeste werknemers is de 36 urenweek nog toekomstmuziek voor in 2023, maar het veiligheidspersoneel op de luchthaven van Schiphol kan al genieten van een uur minder werken in 2021 en twee uur minder in 2022.
Maar het gaat niet enkel over minder werken, de strijd van het veiligheidspersoneel ging ook over het beter omgaan met tijd. Zo zijn er garanties die een langere recuperatieperiode geven tussen twee diensten in en meer regelmaat in de roosters. Meer dan 30.000 veiligheidsagenten van verschillende grote bedrijven als G4S en Securitas zullen van dit akkoord kunnen profiteren.
Breder belang
Het voorbeeld van FNV Beveiliging leert ons drie belangrijke lessen: (1) dat arbeidstijd, zowel het volume als het type, een belangrijk thema is voor werknemers, (2) dat een arbeidsduurvermindering en meer controle krijgen over arbeidstijd haalbare kaarten zijn en (3) dat je die niet in de schoot geworpen krijgt maar dat je moet mobiliseren en actievoeren. Maar de CAO is natuurlijk vooral van belang voor het veiligheidspersoneel zelf. Hopelijk kunnen ze met deze afspraken uw veiligheid beter garanderen zonder hun eigen gezondheid op het spel te zetten, en kunnen ze genieten van hun pensioen voor ze ziek of dood uitvallen.
Deze tekst verscheen eerder op dewereldmorgen.be en werd opgesteld in samenwerking met Tanja Schrijver, vakbondsbestuurder bij FNV Beveiliging.